"Red Flag" эцэг эхийн 10 шинж

Хүүхдийн өсөлт, хүмүүжил нь зөвхөн генээс хамаардаггүй. Эцэг эхийн үзүүлж буй анхаарал халамж, харилцааны хэв маяг, амьдралын үнэт зүйлс нь хүүхдийн сэтгэл зүй, зан төлөв, ирээдүйн амжилтад шууд нөлөөлдөг. Гэвч зарим эцэг эхчүүдийн үйлдэл, хандлага нь хүүхдийнхээ ирээдүйг сүйтгэж болзошгүй “red flag” буюу аюулын дохио болдог. Эдгээр шинж тэмдгүүдийг таньж мэдэх нь хүүхдийн сайн сайхан амьдралд чухал ач холбогдолтой юм.

1. Хэт хатуу хяналт тавих

Зарим эцэг эхчүүд хүүхдийнхээ амьдралын бүхий л талыг хянаж, шийдвэр гаргах эрх чөлөөг нь хязгаарладаг. Ийм хяналт нь хүүхдийн өөртөө итгэх итгэлийг бууруулж, бие даасан байдлыг нь боомилдог. Хүүхэд наснаасаа эхлэн өөрийн шийдвэрийг гаргаж сурах нь амьдралын ур чадварын үндэс болдог тул хэт хатуу хяналт нь урт хугацаандаа сөрөг үр дагавартай.

2. Хайраа нөхцөлтэй илэрхийлэх

Хүүхдэд хайр халамжаа үзүүлэхдээ зөвхөн амжилтаар нь хэмждэг эцэг эхчүүд бий. “Чи онц авбал би чамд хайртай”, “Чи энэ ажлыг сайн хийвэл би баярлана” гэх мэт нөхцөлтэй хайр нь хүүхдийн сэтгэл зүйд гүн шарх үлдээдэг. Хайр бол нөхцөлгүй, тууштай байх ёстой зүйл бөгөөд үүнийг ойлгоогүй эцэг эхчүүдийн хандлага нь хүүхдийг өөрийгөө үнэлэх үнэлэмжгүй болгодог.

3. Хүүхдээ байнга шүүмжлэх

Шүүмжлэл бол хөгжлийн нэг хэсэг мэт боловч хэрвээ энэ нь тогтмол, доромжлолын өнгө аястай байвал хүүхдийн өөрийгөө үнэлэх үнэлэмжийг ноцтойгоор гэмтээдэг. “Чи хэзээ ч бүтэхгүй”, “Чи ямар ч хэрэггүй” гэх мэт үгсийг байнга сонсдог хүүхэд өөртөө итгэх итгэлгүй, сэтгэл гутралд өртөмтгий болдог.

4. Хүүхдийн мэдрэмжийг үл тоомсорлох

Хүүхдийн сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжийг ойлгож, хүндэтгэх нь эцэг эхийн гол үүрэг юм. Гэвч зарим эцэг эхчүүд хүүхдийн уйлах, гомдох, айх мэдрэмжийг үл ойшоон, “Том хүн шиг бай”, “Юундаа уйлаад байгаа юм?” гэх мэтээр ханддаг. Ийм хандлага нь хүүхдийн сэтгэл зүйг хөлдөөж, өөрийгөө илэрхийлэх чадварыг нь боогдуулдаг.

5. Хүүхдээ бусадтай харьцуулах

“Чи тэр хүүхэд шиг бай”, “Яагаад чи дүү шигээ биш байгаа юм бэ?” гэх мэт харьцуулсан хандлага нь хүүхдэд өөрийгөө дутуу мэт мэдрэх сэтгэгдэл төрүүлдэг. Хүүхэд бүр өөрийн гэсэн онцлог, давуу талтай бөгөөд тэднийг бусадтай харьцуулах нь өрсөлдөөн, атаархал, өөртөө итгэлгүй байдлыг бий болгодог.

6. Хүүхдээ хэт эрхлүүлэх

Хайрлаж, халамжлах нь сайн ч хэт эрхлүүлж, бүхнийг нь бэлдэж өгөх нь хүүхдийн бие даах чадварыг устгадаг. Амьдралын бэрхшээлийг даван туулах, алдаанаасаа суралцах боломжийг нь хааж, бүхнийг бэлэнчилсэн, хариуцлагагүй хүн болгон төлөвшүүлэх аюултай.

7. Хүүхдийнхээ өмнө маргалдах, хэрүүл хийх

Гэр бүлийн хэрүүл маргаан, хүчирхийлэл нь хүүхдийн сэтгэл зүйд гүн сорви үлдээдэг. Ялангуяа эцэг эхийн хоорондын зөрчилдөөн хүүхдийн аюулгүй орчинд итгэх итгэлийг нь сарниулж, түгшүүр, айдсыг төрүүлдэг. Хүүхэд гэр бүлдээ тайван, халуун дулаан уур амьсгалыг мэдрэх эрхтэй.

8. Хүүхдээ ашиглах, хувийн зорилгодоо хөтлөх

Зарим эцэг эхчүүд хүүхдээ өөрийн амжилт, нэр хүндийн хэрэгсэл болгон ашигладаг. Жишээлбэл, хүүхдийг олон нийтийн сүлжээнд алдартай болгохын тулд бага наснаас нь эхлэн шахаж, дарамталдаг эцэг эхчүүд бий. Хүүхдийн хүсэл, сонирхол бус, зөвхөн эцэг эхийн хүсэл сонирхолд нийцүүлэн амьдрахыг шаардах нь хүүхдийн хувь хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчиж буй хэрэг юм.

9. Хүүхдээ орхих, хайхрамжгүй хандах

Ажил, нийгмийн амьдралдаа хэт автсан зарим эцэг эхчүүд хүүхдээ орхигдуулж, тэдэнд цаг зав, анхаарал хандуулдаггүй. Хүүхэд бол зүгээр нэг гэрийн нэг хэсэг биш, харин хайр, халамж шаарддаг амьд амьтан билээ. Хайхрамжгүй, анхааралгүй хандлага нь хүүхдийн сэтгэл зүйд гүн хохирол учруулдаг.

10. Хүүхдээ буруутгах, өөрийгөө зөвтгөх

Аливаа асуудал гарахад хүүхдээ буруутгаж, өөрийн алдааг хүлээн зөвшөөрдөггүй эцэг эхчүүд бий. “Чи л буруутай”, “Чиний буруугаас болж ийм юм боллоо” гэх мэт үгс нь хүүхдэд өөрийгөө буруутгах, гэмших сэтгэл төрүүлдэг. Харин жинхэнэ эцэг эх бол алдаан дээрээсээ суралцаж, хүүхдэдээ үлгэр дуурайлал үзүүлдэг байх ёстой.