Судлаачдын тайлбарлаж буй тун сонирхолтой 17 онол

Шинжлэх ухааны ертөнц бол тайлагдашгүй агуу том нууц билээ. Үүнийг судлаачид асар их хугацаа зарцуулан тайлж, бидэнд хүргэдэг. Зарим судлаачид нэг зүйлийг судлахын төлөө хэдэн арван жил, зарим нь бүхэл бүтэн амьдралаа зориулан судалгаа хийх нь ч бий. Ингээд судлаачдын нээн илрүүлсэн тун сонирхолтой 17 онолыг танилцуулж байна.  

75 жил үргэлжилсэн Харвардын судалгаа нь хүн төрөлхтний дунд хийсэн хамгийн урт судалгаа бөгөөд бага насандаа гэрийн ажил хийх нь хожим карьерын амжилт гаргах гол хүчин зүйл болохыг олж тогтоожээ. 

Хүмүүс аливаа зүйлийг хийхдээ дараа гэж хойшлуулах нь залхуугаас болж байгаа гэж боддог ч үүнээс илүү сэтгэл хөдлөл нөлөөлдөг байна. Санаа зовох, уйтгарлах, ганцаардах, бүтэлгүйтэхээс айх, бусдад найдах зэрэг сэтгэл хөдлөлөөс үүсэлтэй үүлдэл юм. 

Саяхан Канзасын их сургуулиас хийсэн судалгаагаар энгийн нөхөрлөлийг бий болгоход 50 цаг, "жинхэнэ" найзууд болоход 40 цаг, дотно харилцаа тогтооход нийт 200 цаг шаардлагатай гэж үзжээ. 

Ахлах сургууль ердийн хичээл эхлэх цагаас нэг цагийн дараа хичээлээ эхлүүлэх нь сурагчдад дор хаяж хагас цагаар илүү унтах боломжийг олгодог. Ингэснээр нойрмоглох нь буурч, сурлагын гүйцэтгэл сайжрах эерэг үр дүн гардаг аж.

2011 онд хийсэн судалгаагаар сэтгэлийн түгшүүр ихтэй хүмүүс хэт өрөвч учир бусдыг илүү сайн ойлгож, мэдэрдэг байна.  

Хатуу эцэг эхчүүд хүүхдээ худалч болгох эрсдэлтэйг судалгаагаар тогтоожээ. Хэт чанга гэр бүлд өссөн хүүхэд эцэг эхдээ үнэнээ хэлэхээс айж худлаа ярих нь ихэсдэг байна. 

Харвардын судалгаагаар өндөр бүтээмжтэй нэг "хортой ажилчин" ажилд авах нь бүтээмж багатай хэр нь хамтын ажиллагаатай хэсэг бүлэг ажилчдыг ажилд авахаас илүү компанийн орлогод сөргөөр нөлөөлдөг болохыг тогтоосон байна.  

НАСА-гийн эрдэмтдийн үзэж байгаагаар төгс нойр нь яг 26 минут үргэлжилдэг бол хамгийн оновчтой нь 20-30 минутын хооронд байх ёстой гэнэ. 

Судалгаанаас үзэхэд  фэйсбүүк, инстаграмм, твиттер, тик токийн хэрэглээ ихсэх нь амьдралын сэтгэл ханамжийг бууруулж, сэтгэлийн хямралд ороход хүчтэй нөлөөлдөг байна.

Стэнфордын 2014 оны судалгаагаар алхах нь бүтээлч санааг нэмэгдүүлдэг болохыг тогтоожээ. Судалгаанд оролцогчдын алхах, суух үеийн бүтээлч байдлын түвшинг харьцуулахад алхаж яваа хүн сууж байгаа хүнээс 60 хувиар бүтээлч байдал нь нэмэгдсэн байна. 

АНУ-ын FDA-ийн судалгаагаар 100 гаруй жороор олгодог болон жороор олгодоггүй эмийн 90% нь "хугацаа дууссанаас хойш 15 жилийн дараа ч хэрэглэхэд маш сайн" байжээ. Таван жилийн хугацаанд АНУ-ын арми хугацаа нь дууссан эмийг хаяхгүй байснаар 260 сая доллар хэмнэж чадсан байна. 

10 жил үргэлжилсэн сэтгэлзүйн судалгаагаар ажилдаа явахын өмнө эхнэрээ үнсдэг эрчүүд ижил хүйстэнтэйгээ харьцуулахад 20-30 хувиар илүү цалин авдаг болохыг тогтоожээ. Мөн тэд дунджаар таван жилээр урт насладаг. 

Судалгаанаас харахад жолоо барьж байхдаа гар утас ашиглах нь согтуугаар жолоо барихтай адил эрсдэлтэй байдаг. Жолоо барьж байхдаа мессеж бичих нь согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодохоос 17 дахин их эрсдэл дагуулж болзошгүй. 

Нью-Йоркийн Их Сургуулийн судалгаагаар илүү амархан дуудагддаг нэр бүхий хүмүүс өндөр статустай ажил хийдэг. 

Нийт хүн амын 68% нь утсаа дуугарч байна гэж итгэдэг мэдрэхүйн хуурмаг үзэгдэл болох "зөгнөлт чичиргээний синдром"-ыг мэдэрсэн байдаг. 

Шинэ судалгааны үр дүнд дурсамжийг хойч үедээ шилжүүлэх боломжтой болохыг олж тогтоожээ. Үр удамдаа өмнөх үеийнхээ туршлагыг өвлүүлэн үлдээх боломжийг олгох генетикийн шилжүүлэгч нь үүнийг боломжтой болохыг харуулж байна.  

Цаг хугацаа өнгөрөх тусам гэрлэсэн хосууд бие биетэйгээ адилхан болж эхэлдэг гэнэ. Роберт Сионс 1980-аад онд хэд хэдэн гэрлэсэн хосуудыг судалж үзжээ. Тэднийг анх гэрлэхдээ авхуулж байсан зургийг сүүлийн үе хүртэлх бүх зурагтай нь харьцуулан харахад ихэд өөрчлөгдсөн байв. Тэд хамт байх  тусам  хоорондоо  илүү адилхан болж байгааг тэрээр анзаарчээ. 

Эх сурвалж: Bored Panda